Hoe ga je slimmer om met je geld?
Het is deze week de landelijke Week van het Geld. Met dit jaar het thema ‘bedwing je bling’. Hoe ga je verstandig om met je geld? Hoe doorzie je verleidingen? Er lonkt en blinkt een hoop. In winkels maar ook online. Denk aan influencers die nieuwe make-up of kleren promoten op social media. Of die nieuwe game die je graag wilt spelen. De ‘bling’ is overal en soms moeilijk te weerstaan. Hoe ga je slimmer om met geld? Gijs Katier van Stadsbank Oost Nederland en jongerencoach geeft tips.
Wanneer kun je geld uitgeven en wanneer beter niet?
Gijs: ‘Mijn ouders zeiden vroeger altijd: ‘als je iets nieuws wilt kopen, moet je er eerst voor sparen’. Tegenwoordig word je heel snel verleid om dingen te kopen terwijl je het geld nog niet hebt. Met reclames of op social media. Als je iets aanschaft terwijl je het geld nog niet hebt, moet je het later toch terug betalen. Dan heb je de maanden erna minder geld om te besteden voor andere dingen. Als je dat 1 keer doet is dat vaak nog wel op te vangen. Maar als je het 5 keer doet en je moet 5 keer terug gaan betalen, dan kan het uiteindelijk leiden tot financiële problemen.’
Online zijn er heel veel mogelijkheden om snel geld te lenen. Bijvoorbeeld met AfterPay. Waarom kun je dit wel of niet doen?
‘We zien een landelijke stijging van het gebruik van de mogelijkheden om achteraf te betalen, het zogenoemde ‘Buy Now Pay Later’, zoals AfterPay. Het gevaar hierbij is dat zij geen financiële check doen of het voor jou verstandig is om geld te lenen. Dit doen ze bijvoorbeeld wel als je ergens een lening wilt afsluiten of een creditcard aanvraagt. Mensen in een (financieel) kwetsbare positie kunnen worden verleid om hier toch gebruik van te maken. Dat kan leiden tot serieuze problemen.’
Wat zijn jouw tips om slim om te gaan met geld?
- ‘Ik zie in de dagelijkse praktijk dat mensen op een gegeven moment geen overzicht meer hebben van hun inkomsten en uitgaven. Wat ik altijd adviseer is: maak voor jezelf een begroting. Dus hoeveel geld krijg ik maandelijks binnen en hoeveel geef ik uit? Wat blijft er dan over? Dat kun je dan gebruiken voor leuke dingen of om te sparen. Bedenk voor jezelf hoe je hier keuzes in maakt en hoe je je eraan houdt.
- Check of je alle inkomsten hebt waar je recht op hebt. Op www.nibud.nl staat dat 1 op de 3 mbo-studenten niet weten dat ze recht hebben op zorgtoeslag. Dit laten zij liggen. Dat is toch 154 euro per maand: een fors bedrag.
Ook niet iedereen weet dat hij belastingaangifte kan doen, waar je met regelmaat ook een bedrag terug kunt krijgen. Op het moment dat je 18 wordt, verandert er veel. Niet iedereen heeft scherp wat daar allemaal bij komt kijken. - Bekijk goed waar een product het goedkoopste is. Soms zit er bij de ene winkel en de andere winkel een groot verschil tussen twee dezelfde producten.’
Heb je ook tips hoe je geld kunt sparen?
- ‘De laatste paar maanden gaat de spaarrente omhoog. Je kan voor jezelf onderzoeken bij welke bank je de hoogste spaarrente krijgt en of deze bank iets voor jou is.
- Een andere leuke manier om te sparen is met contant geld en een ouderwetse spaarpot. Als je geld krijgt voor bijvoorbeeld je verjaardag kan je dat geld in een spaarpot doen. Zo krijg je meer gevoel bij hoeveel geld dat nou is dan als het op de rekening staat.
- Je kunt ook het geld dat jij te besteden hebt iedere week uit een pinautomaat halen en contant je uitgaven doen. Zo zie en voel je ook fysiek hoeveel geld er overblijft. Als je alles digitaal doet, wat bij deze maatschappij hoort, dan is dat overzicht een stuk minder tastbaar dan fysiek in je broekzak.
- Je kunt jezelf ook uitdagen: dit heb ik te besteden. Wat ik overhoud gaat in de spaarpot en ik ga sparen voor dat wat ik leuk vind.’
Waarom moet je uit de schulden blijven?
‘Toen ik net begon in de schuldhulpverlening, was het voor mij een eye opener om te zien wat het effect van schulden kan zijn. Mensen die werden afgesloten van energie of uit hun huis werden gezet. Op het moment dat je financiële problemen krijgt, krijg je veel stress. Dat is voor niemand goed. Je krijgt brieven, mailtjes, telefoontjes, er komen extra kosten. Je krijgt herinneringen en aanmaningen die ook weer geld kosten. Als je langdurig stress ervaart of in armoede leeft, doet dat ook iets met je mentale gesteldheid. Je gaat leven met de dag en bekijkt alleen nog wat er voor die dag belangrijk is. Het effect op de langere termijn vervaagt.
Uiteindelijk leidt financiële stress tot verminderde concentratie. Waardoor prestaties afnemen. In de praktijk zien we met regelmaat dat dit kan leiden tot schooluitval, werkloosheid en zelfs sociaal isolement. Met alle gevolgen van dien.’
Stel, je hebt al schulden. Hoe kom je ervan af?
‘Er heerst een taboe op praten over schulden. Mensen schamen zich ervoor. De eerste stap – hoe moeilijk dit ook is – is erover praten met mensen die je vertrouwt. Zoals familie of vrienden. Maak het bespreekbaar en vraag om hulp. Soms kan het opgelost worden door jouw eigen netwerk. En als je het liever niet bespreekbaar wilt maken omdat het te dichtbij komt, dan kun je ervoor kiezen om te praten met een professional. Je mag altijd contact opnemen met de Stadsbank Oost Nederland of met het toegangsteam wijz van de gemeente Losser.’
Meer informatie en hulp
Stadsbank Oost Nederland: klik voor een gesprek over jouw financiën op: ik wil mij aanmelden.
Toegangsteam wijz: ga in gesprek met één van de consulenten over jouw financiën. Bel om een afspraak te maken via 053 – 537 74 00, of mail via wijz@losser.nl.
De app van Kwikstart: Ben jij net 18 geworden? Dan verandert er veel voor jou! In de app van Kwikstart lees je meer over geldzaken.
Nibud: Krijg inzicht in jouw financiële gezondheid en hoe je die kunt verbeteren via https://www.nibud.nl/.